Freek Polak: Stop discriminatie van drugsgebruikers

Freek Polak, gepensioneerd psychiater, toont overtuigend aan dat drugsgebruikers in Nederland systematisch worden gediscrimineerd. “Kwaliteitskranten bieden hun lezers regelmatig wijnen aan, in een sfeer van fijn genot van het goede leven. In het andere geval wordt het normaal gevonden dat mensen als uitschot worden behandeld”.

Het artikel van Polak is een reactie op een hoofdredactioneel commentaar in de Volkskrant van 4 april waarin wordt gesteld dat bestrijding van discriminatie een prioriteit van de overheid moet worden. De Volkskrant weigerde het artikel te publiceren.

Met het hoofdredactioneel commentaar tegen discriminatie op de arbeidsmarkt en met de oproep aan de regering prioriteit te geven aan de bestrijding hiervan ben ik het eens, en daarom wil ik er op wijzen dat bij één van de hardnekkigste problemen van de laatste veertig jaar de overheid een beleid voert waarin systematisch discriminatie van drugsgebruikers is vastgelegd.

De eerste tegenwerping kan zijn dat drugsgebruik nu eenmaal geen officieel burger- of mensenrecht is. Dat is zo, maar het gaat erom dat bij het drugsverbod er geen sprake is van gelijke behandeling van gelijke gevallen. Alcohol en tabak enerzijds en de verboden middelen anderzijds worden totaal verschillend behandeld. Dit wordt onderbouwd met een reeks van argumenten van diverse aard, medisch, historisch, juridisch, sociaal, cultureel, opvoedkundig, ethisch en godsdienstig om de meest gebruikte te noemen. Het hoofdargument voor het drugsverbod, dat dit de enige manier zou zijn om de volksgezondheid te beschermen tegen risico's die met drugsgebruik verbonden zijn, is jaren geleden al ontkracht. Het drugsverbod en de repressie hebben nauwelijks invloed op de omvang van het gebruik, maar vergroten juist de gezondheidsrisico's voor de gebruikers.

Discriminatie, onderscheid maken, is niet altijd verkeerd maar dan moeten er wel deugdelijke argumenten voor bestaan. Men zal het hierover niet altijd eens zijn. Een voorbeeld; in de rechtszaken over het I-criterium, bedoeld om alleen Nederlandse ingezeten toegang te geven tot de coffeeshops, heeft de rechter erkend dat het om discriminatie ging maar dit toelaatbaar geacht omdat de maatregel alleen gericht zou zijn op een overlast gevende groep. Veel betrokkenen bestrijden dit oordeel fel. Ook het argument van de verdediging dat niet was voldaan aan een andere voorwaarde, namelijk dat alle andere methodes om de overlast te verminderen eerst moesten zijn geprobeerd, zonder succes, vóór de discriminerende maatregel mag worden ingesteld, werd door de rechter niet overgenomen.

De hardnekkige instandhouding van het nationale verbod op bepaalde drugs, terwijl de lucratieve markten van alcohol en tabak netjes geregeld zijn, is onmiskenbaar een geval van discriminatie. De argumenten die worden aangevoerd om drugsverboden en deze discriminatie in stand te houden, gaan vooral over schade aan de gezondheid en het risico op verslaving door drugsgebruik. Net zoals bij roken en drinken dus. Voor zover tegen drugs andere argumenten worden aangevoerd, schieten deze tekort om te rechtvaardigen dat er zó verschillend wordt opgetreden. In het ene geval mag, met enige restrictie, reclame worden gemaakt. In het andere geval wordt het normaal gevonden dat mensen als uitschot worden behandeld en soms langdurige gevangenisstraffen krijgen. Deze verschillende behandeling is disproportioneel en bovendien onnodig omdat de beoogde optimale bescherming van de bevolking beter met andere middelen is te bereiken.

De geïnstitutionaliseerde discriminatie van drugsgebruikers moet ophouden!

Freek Polak

Als gepensioneerd preventiewerker drugs en infectieziekten ondersteun ik de stelling van Freek!
John Deckers